W dniu 15.05.2012 delegacja z Mszany Dolnej w składzie: radny Władysław Broczkowski, radny Andrzej Dudzik, z-ca Burmistrza Michał Baran, dyrektor ZGK Tomasz Dul wizytowała przedsiębiorstwa wodociągowe w Bochni, Cieżkowicach i Nowym Sączu. Celem wyjazdu było zapoznanie się z najnowszymi technologiami stosowanych w uzdatnianiu wody pitnej, omówienie problemów eksploatacyjnych zależnych od wybranej technologii, wymiana poglądów i spostrzeżeń z uwzględnieniem obecnych problemów przed którymi stoi nasze miasto a dotyczących zaopatrzenia mieszkańców w wodę.
 

Bochnia
Woda dla Bochni czerpana jest z rzeki Raby z wykorzystaniem ujęcia brzegowego. W latach 80 podobnie jak u nas w Bochni zaczęło brakować wody. Zbigniew Rachwał, prezes Miejskiego Przedsiębiorstwa Wodociągów i Kanalizacji w Bochni, powiedział nam, że technologia uzdatniania wody w Bochni zmieniła się drastycznie. – „Tak, jakbyśmy kopali łopatą, po czym wjechali nowoczesnym sprzętem do kopania wykopów”. Jak mogliśmy się na własne oczy przekonać technologia uzdatniania wody jest na bardzo wysokim poziomie, posiada wszelkie zabezpieczenia, technologiczne nowinki używane na świecie. Nowością jest na przykład wykorzystanie dwutlenku chloru oraz ozonu zamiast podchlorynu sodowego do higienizacji wody oraz filtracja wody przez węgiel aktywny. A to wszystko zdecydowanie poprawia smak wody. Mętność wody redukowana jest przy wykorzystaniu technologi Actiflo®. Jest to kompaktowy proces działającym w oparciu o ziarna mikropiasku służące jako ośrodki do skupiania się zanieczyszczeń, tzw. „kłaczków”. Woda przechodzi proces podwójnego ozonowania, co zapewnia pełne zabezpieczenie mikrobiologiczne wody. Całość instalacji jest wykonana ze stali nierdzewnej, kwasoodpornej, co zapobiega korozji. Prace wykonała firma Veolia Water.

Teraz woda jest bezpieczna i smaczna. Ogólna wartość projektu wynosiła ok. 12,192 tysięcy euro, z czego ponad 80% pochodziła z Funduszu Spójności. ZUW Bochnia ma wydajność 200 l/s, w układzie dwóch niezależnych, lecz współpracujących linii technologicznych, każda o wydajności 100 l/s.
Jest to duża „fabryka wody”, oczywiście dla nas nieosiągalna i niepotrzebna. Jednakże zminiaturyzowane technologie tam stosowane mogą znaleźć zastosowanie nad Mszanką.


Ciężkowice
Firma WOFIL dostarczyła i uruchomiła w styczniu 2011 roku kompletną stację uzdatniania wody „pod klucz” w Spółce Komunalnej „Dorzecze Białej” w Ciężkowicach. W skład spółki wchodzą gminy: Tuchów, Ciężkowice, Ryglice, Rzepiennik Strzyżewski. W związku z realizacją projektu pn. „Uporządkowanie gospodarki wodno-ściekowej w zlewni rzeki Biała” w ramach programu „Czysty Dunajec” ww. gminy utworzyły spółkę komunalną w maju 2004 roku. Po stacji oprowadzał nas specjalista w zespole technicznym JRP – Piotr Dziodzio.

Instalacja zasilana jest wodą dostarczaną z 5 studni głębinowych (o głębokości ok. 30 m), gdzie jednak przekroczone są parametry zawartości żelaza i manganu. Następnie woda wpływa do aeratora, gdzie jest napowietrzana wodą wzbogaconą w ozon, a następnie odżelaziana na filtrach żwirowo-piaskowych. Kolejnym etapem oczyszczania wody jest ozonowanie, w wyniku którego następuje usunięcie manganu i amoniaku. Po filtrze woda jest dezynfekowana na lampie UV niskociśnieniowej, która służy do usunięcia występujących w wodzie bakterii. Stacja wykonana jest w całości ze stali nierdzewnej wysokiej jakości. Wszystkie procesy sterowane są automatycznie i monitorowane przez całą dobę przez Internet z siedziby firmy z Krynicy. Oddana do użytku instalacja to bardzo nowoczesna stacja uzdatniania wody wyposażona w zaawansowane technologicznie urządzenia i generator ozonu pracujący w technologii nietermicznej plazmy. Wszystkie procesy oczyszczania wody przebiegają automatycznie w oparciu o sterowanie komputerowe. Wykonawca zapewnił dodatkowo całodobowy monitoring wizyjny obrębu budynku jak i pomieszczeń wewnątrz oraz pełny system alarmowy obejmujący funkcję powiadamiania o zdarzeniach poprzez GSM.
Stacja uzdatniania wody była I etapem wykonanym w ramach ww. dużego zadania. Jej wydajność to 16m3/h a koszt samej technologi to kilkaset tysięcy złotych. W drugim etapie planowane jest zabezpieczenie retencji ujęcia wody oraz budowa nowoczesnego budynku pod nowe bliźniacze urządzenia.
Jest to wielkość zbliżona do naszych potrzeb. Brakującym elementem w układance jest instalacja do redukcji mętności wody, która potrafi być znacznie przekroczona w wodach powierzchniowych rzeki Mszanka. Możliwa jest też budowa kilku studni, po wcześniejszym przeprowadzeniu próbnych odwiertów wzdłuż Mszanki lub Raby.

Nowy Sącz
Zakład oczyszczania wody w Świniarsku (o wydajności do 29 tys. m3/d) zasila sieć wodociągową w Nowym Sączu z ujęć – powierzchniowego (Dunajec) i infiltracyjnego. Problemem ujęcia wody z rzeki Dunajec są powodzie i znaczne szkody powodowane w infrastrukturze zlokalizowanej w korycie rzeki. Trudnością jest także w usuwaniu mętności wody, szczególnie w porze wiosennych roztopów przy bardzo niskiej temperaturze wody.
Jak poinformował nas Milan Szałasz głównym procesem oczyszczania wody z ujęć powierzchniowego i infiltracyjnego jest usunięcie zawiesiny. Dla redukcji min. mętności wykorzystano tu nowoczesne filtry pospieszne, samo płuczące filtry kontaktowe DynaSand o pracy ciągłej. Przepływowi wody przez złoże z materiału ziarnistego towarzyszy wiele zjawisk umożliwiających usuwanie z wody cząstek znacznie mniejszych niż pory pomiędzy ziarnami złoża. Ta technologia została dopuszczone do stosowania w Polsce w 1999 r. Są coraz powszechniej stosowany element układów oczyszczania wody. Woda po filtrach jest dezynfekowana z wykorzystaniem dwutlenku chloru i podawana do sieci.

Na drugim ujęciu wody dla nowego Sącza prowadzona jest aktualnie modernizacja z wykorzystaniem znanej już nam z Bochni technologi filtracji na węglu aktywnym i ozonowania. Dodatkowo zwiedziliśmy instalację workowania osadów po uzdatnianiu wody z wykorzystaniem filtrów workowych.

Jak mogliśmy się przekonać wybór wiodących technologi uzdatniania wody jest ściśle zależny od jakości wody pobieranej. Dla wód powierzchniowych mamy głównie problemy z mętnością i mikrobiologią. W studniach głębinowych z kolei może występować min. żelazo i mangan w ilości przekraczającej nasze wymagania. Nowoczesna technologia radzi sobie jednak bez problemu z większością zanieczyszczeń wody. Takie „fabryki” pozwalają na uzdatnienie praktycznie każdej wody. Nowoczesna instalacja powinna z wyprzedzeniem zabezpieczać potrzeby w zakresie zaopatrzenia w wodę na przyszłe parędziesiąt lat.

Red.